Dokkum is één van de steden van de Elfstedentocht (Leeuwarden, Sneek, IJlst, Stoten, Stavoren, Hindeloopen, Workum, Bolsward, Harlingen, Franeker, Dokkum).
Van deze elf steden van de Elfstedentocht hebben wij er tijdens ons verblijf in Friesland 3 bezocht: Harlingen, Hindeloopen en Dokkum.
Dokkum behoort tot de gemeente Dongeradeel en ligt in het noordoosten van de provincie Friesland, vlakbij het Nationaal Park Lauwersmeer.
Dat is een prachtig natuurgebied om te wandelen en te fietsen (maar daarover later meer).
Dokkum is de laatste stad van de Elfstedentocht. Hier is ook het beroemde keerpunt aan de Zijl, vóór de schaatsers terug naar het begin- en eindpunt Leeuwarden schaatsen.
Dokkum is een vestingstad, die wordt omringd door een zeshoekige stadsomwalling. Het is een gezellige winkelstad, maar heeft ook een historisch centrum, met trapgevels, grachten en bolwerken. Wij parkeerden op de randparking De Helling, nabij het pannenkoekschip, aan de molen Zeldenrust.
Dokkum heeft twee molens. Door hun ligging op het bolwerk zijn beide molens goed te zien vanuit een groot deel van de stad. Molen Zeldenrust is een achtkantige stellingmolen uit 1862. Molen De Hoop is ook een stellingmolen uit 1849. Molen Zeldenrust staat aan de westkant van de stad, terwijl De Hoop op de zuidkant staat. Molen Zeldenrust is iedere zaterdagnamiddag open voor bezichtiging. In molen De Hoop is een dierenspeciaalzaak gevestigd.
Wij staken aan de parking de Driepypstergracht over en gingen de Koekebakkerssteeg in richting Schuupmarkt langs het Klein Diep. Van hieruit heb je een mooi uitzicht op het stadhuis, gelegen in de Koningstraat.
Het oorspronkelijke stadhuis dateert van begin 17e eeuw, maar het werd te klein en werd in de 18e eeuw verbouwd in een mengelmoes van stijlen. In de 19e eeuw kwam er nog een grote verbouwing in classicistische stijl. Op het dak staat een achtkantige lantaarnspits met windvaan. Het is een mooi gebouw, maar schijnt aan de binnenkant nog mooier te zijn, vooral de trouwzaal. Wij zijn echter niet binnen geweest.
We gingen verder richting Diepswal (waar zich ook het bureau voor toerisme bevindt), langs het Groot Diep. Tussen het Klein Diep en het Groot Diep ligt De Zijl, het beroemde keerpunt van de Elfstedentocht. De schaatsers moeten eerst onder de boogvormige brug door om hun stempel te halen. Daar keren ze dan, om het laatste stuk terug richting Leeuwarden te doen.
Dokkum was ooit een havenstad, waarbij het Groot Diep de buitenhaven vormde en het Klein Diep de binnenhaven. Aan beide kanten van het water waren kades met verlaagde losplaatsen, die nog steeds aanwezig zijn. Aan die loskades staan woonhuizen, kroegen en het historische pakhuis Erven Brouwer. Het terras hiervan biedt een mooi uitzicht op de gezellige binnenstad van Dokkum.
Wij sloegen daarna de Grote Breedstraat in, een gezellige winkelstraat. Op het eind van de straat gingen we naar rechts richting Oosterbolwerk en liepen zo langs de stadsomwalling terug naar de auto, waarbij we ook de molen De Hoop bezochten en dan verder langs de Wortelhaven. Wij hebben een ganse dag genoten van deze schilderachtige en gezellige stad en beseffen dat we nog lang niet alles gezien hebben en dus zeker nog eens terug moeten komen.
Dokkum is ook bekend als bedevaartsoord. Een bezoek aan de inmiddels wereldberoemde Bonifatiusbron is een absolute aanrader (zie onder hoofdstuk Bonifatiusbron).